LOZANO
Bloque 1. O saber filosófico
Unidade 1. A filosofía e o mundo do saber
1.1 A orixe da filosofía
1.2 O saber filosófico e outros saberes
1.3 A función e necesidade da filosofía
1.4 Filosofía, cidadanía e interculturalidade
1.5 A filosofía e a súa historia
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 2. As preguntas fundamentais da filosofía
2.1 Introdución
2.2 Problemas metafísicos
2.3 O desenvolvemento tecnolóxico e as súas consecuencias
2.4 En torno á estética
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 3. A filosofía como racionalidade teórica
3.1 A filosofía como saber racional
3.2 Coñecemento sensible
3.3 Coñecemento intelixible
3.4 Coñecemento e verdade
3.5 Límites do coñecemento humano
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 4. A filosofía como racionalidade práctica
4.1 A racionalidade práctica
4.2 As relacións entre ética e política na Antigüidade
4.3 Ética e filosofía platónica na Idade Media e o renacemento
4.4 Ética e política na Idade Moderna
4.5 A razón práctica contemporánea
Taller de filosofía
Ideas clave
Bloque 2. O ser humano: persoa e sociedade
Unidade 5. Concepcións filosóficas do ser humano
5.1 Antigüidade e vixencia da pregunta do ser humano
5.2. O ser humano como ser intermedio. De Platón a Tomé de Aquino
5.3. O ser humano como «centro». Do Renacemento a Kant
5.4 O ser humano como «problema».
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 6. Dimensión natural do ser humano
6.1 Orixe e evolución da vida
6.2 Orixe e evolución das especies
6.3 Hominización
6.4 Humanización
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 7. Dimensión social e cultural do ser humano
7.1 Natureza e cultura
7.2 A natureza
7.3 A cultura
7.4 Diversidade cultural
7.5 Cultura e individuo
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 8. Dimensión lingüística e simbólica do ser humano
8.1 Introdución: comunicación e linguaxe
8.2 Orixe e desenvolvemento da linguaxe e as súas relacións co pensamento
8.3 Linguaxe común e linguaxe formal
8.4 A linguaxe lóxica
Taller de filosofía
Ideas clave
Bloque 3. Filosofía e política
Unidade 9. Fundamentos antropolóxicos da acción moral
9.1 Fundamentos antropolóxicos da acción moral
9.2 Orixe e desenvolvemento da conciencia moral
9.3 A necesaria liberdade condicionada
9.4 A esixible responsabilidade
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 10. As teorías éticas ante os retos da sociedade actual
10.1 A ética ante os retos da sociedade actual
10.2 As éticas da felicidade
10.3 As éticas deontolóxicas
10.4 As éticas axiolóxicas
10.5 As éticas da xustiza
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 11. Sociedade, poder e lexitimación
11.1 O poder e a política
11.2 O Estado como organización do poder político
11.3 Teorías sobre a orixe da sociedade política
Taller de filosofía
Ideas clave
Bloque 4. Democracia e cidadanía
Unidade 12. Estado democrático e cidadanía global
12.1 Concepto e teorías sobre a democracia
12.2 Democracia mediática e cidadanía global
12.3 Os dereitos humanos como fundamentación da democracia
12.4 A dimensión utópica do ser humano
Taller de filosofía
Ideas clave
Unidade 13. A construción filosófica da cidadanía
13.1 A xénese histórica da cidadanía
13.2 A cidade moderna
13.3 A cidadanía contemporánea
13.4 A cidadanía na actualidade
Taller de filosofía
Ideas clave
Presentación«Unha viaxe de dúas mil leguas comeza co primeiro paso»Lao Tsé (século VI a. C.)Atende uns minutos, por favor: estámosche ofrecendo un texto de filosofía e cidadanía. Os nosos primeirospensadores gregos atribuían grande importancia non só á filosofía, senón tamén á educacióndos cidadáns e á súa participación activa na política. Probablemente, a publicación che impresione unpouco, pois o libro parece algo voluminoso e trátase dunha materia nova para ti. Pero non te inquietesdemasiado, pois o teu profesor ou profesora che axudará e, seguindo as súas instrucións, percorreráscon ánimo as sendas das ideas e do pensamento. Isto quizais sexa o máis elevado e nobre de canto ahumanidade concibiu. Sen embargo, o proxecto resultarache fácil, xa que case nada que valla a pena oé. Para facelo sinxelo e doado serve calquera, e ti sabes que ningunha persoa debe conformarse con ser«calquera». Pola contra, todo ser humano debe procurar ser el mesmo e, para iso, como podes supor, énecesario realizar algún que outro esforzo.Convidámosche, pois, a iniciar o itinerario da filosofía. Trátase dun camiño entretido e ameno, para oque resultará conveniente dispoñer dun tempero moral case tan elevado como o dos deportistas, queche permitirá acadar a liberdade e a responsabilidade. Imaxina aos ciclistas nunha carreira por etapas,como por exemplo, a volta a España. Xunto ás lánguidas e plácidas chairas polas que o pelotón marcharáradiante e compracido, presentaranse tamén días agrios: vento, chuvia e outras inclemencias climáticas.Ás veces serán necesarias certas doses de coraxe e valentía para afrontar os temerarios descensose, noutras ocasións, haberá de enfrontarse a empinadas estradas, nas que o ánimo, asfixiado pola fatigae entumecido polo esforzo, reclamará alivio e empuxarao a reducir o ritmo. Mais o bo ciclista saberesistir, superar os malos momentos e continuar xubiloso cara á meta.Presentámosche, pois, as trece etapas do noso libro, cuxo denominador común é a filosofía e a educacióncidadá. Daraste conta de que no percorrido que trazamos vaise debuxando o desenvolvementodunha actividade reflexiva e crítica que, a partir das achegas das ciencias e doutras disciplinas, presentaante os teus ollos unha paisaxe acerca do que é o ser humano en todas as súas dimensións. Tras unprimeiro contacto coas propostas éticas da ensinanza obrigatoria, tamén unidas á idea de cidadanía,inicias agora unha aproximación sistemática á filosofía e ao desenvolvemento da cidadanía ao longoda historia. O estudo das dúas grandes dimensións da racionalidade ¿a súa vertente teórica e a súavertente práctica¿ deixa paso á consideración dos problemas e preguntas fundamentais que formuloua filosofía ao longo da súa historia. Observarás que todo o libro está impregnado desa razón prácticafilosófica, con redobrados contidos éticos e políticos. A través de todos eles, vaise forxando a idea desacidadanía crítica, libre, tolerante, solidaria, activa e democrática.Ao contrario que os ciclistas da nosa carreira, non estarás obrigado a percorrer todas as etapas, xaque o profesor ou profesora deseñará a ruta máis idónea para ti, seleccionarás os contidos máis axeitadosou que máis che interesen e subministrarache os avituallamentos necesarios. Pero, claro está,ti tamén terás que esforzarte. Nin o teu profesor ou profesora nin nós podemos pedalear por ti, poloque, en último termo, o verdadeiro traballo correrá da túa conta. Adiante, polo tanto! Animámosche afacer acopio de espírito deportivo, fincarte nos pedais e esforzarte con optimismo.E, se xorden dificultades e se che insinúa a tentación de desfalecer, eleva a vista e renova o ánimo,pois mirando cara ao alto descubrirás que a próxima chegada se atopa ao alcance da túa man.Os autores