PRIMO LEVI
Si esto es un hombre, el libro que inaugura la trilogía que Primo Levi dedicó a los campos de exterminio, surgió en la imaginación de su autor durante los días de horror en Auschwitz, cuando la principal preocupación de los prisioneros era que, de sobrevivir, nadie creería la atrocidad de la historia vivida. Los campos de concentración y exterminio, más que resguardados por las alambradas y los guardias, lo estuvieron por su propia monstruosidad, que los hacía inconcebibles.
Primo Levi (Turin, 1919 - 1987). XV. mendeaz gero Piamonten kokaturiko familia judu batean jaioa. Gerra bete-betean, 1941ean, bukatu zituen Kimika ikasketak. 1943an, partisanoekin bat egin zuen, eta berehala atxilo hartu zuten faxistek. Auschwitzera deportaturik, bertan bizi izan zuen gerraren azken urte ikaragarria, nazientzat esklabo gisa lan eginez. Gerra bukatu eta, aske, Italiara itzuli zenean, kimika lanetan atera zuen bizibidea. Hala ere, bizi izandako infernu hura bere barruan eraman zuen bere buruaz beste egin zuen arte, eta bere literatur jarduna estuki lotua ibili zen Auschwitzen bizi izandako infernuaren lekukotza emateari. Hori du gaia bere trilogia famatuak: Hau gizon bat bada (1947); Suetena (1963) eta Hondoratuak eta salbatuak (1989). Horrez landa, narrazio aipagarrienak: Historia naturalak (1966), Sistema periodikoa (1975), Izar giltza (1978), Orain ez bada, noiz? (1982).
